خرید کولر گازی : مهم است که انتخاب کولر را درست انجام بدهیم تا بتوانیم تابستان در خانه راحت کار و معاشرت کنیم. کولرهای آبی با یک سیستم ساده ولی قدرتمند چرخش و تبخیر آب کار می کنند. آبی که در نهایت هوا را خنک کرده و به بیرون می فرستد. کولر گازی اما طور دیگری کار می کند. این کولر هوا را بین فضای درون و بیرون خانه جا به جا می کند و هوای خنک را به داخل می فرستد. کولرگازی معمولا کم سر و صداتر و جمع و جورتر از کولر آبی است. اگر امسال برای خانه یا محل کارتان قصد خرید کولر گازی را دارید این راهنمای ساده و کاربردی را از دست ندهید.
کولر گازی چطور کار می کند؟
قبل از هر چیز باید بدانیم که به همه دستگاه های تهویه مطبوع (Air Conditioner) کولر گازی می گوییم. هر شکل و قیمت و کارکردی که داشته باشند. این دستگاه ها بر مبنای تراکم و انبساط گاز کار می کنند و گرمای خانه را از بین می برند. به طول کلی کولر گازی انرژی گرمایی را از هوای داخل خانه جذب کرده و به بیرون (بالای شیروانی یا بیرون ساختمان یا بالکن) فرستاده و هوای سرد را جایگزین آن می کند. ماده ای که این توانایی را به کولر گازی می دهد «مبرد» یا سرد کننده نام دارد. این ماده هم به صورت مایع وجود دارد و هم به صورت گاز. مبرد می تواند گرمای محیط را جذب کرده و با ترکیب با اجزای دیگر دستگاه هوای خنک ایجاد کند.
این مبرد داخل یک کمپرسور یا قطعه ایجاد فشار، متراکم می شود و در کندانسور گرمایش را از دست داده و از حالت گاز به مایع تبدیل می شود. حالا نوبت افت فشار است. با عبور از شیر انبساط، فشار مبرد به شدت پایین می آید و به سمت اپراتور هدایت می شود. در اپراتور این مبرد دوباره به صورت گاز در می آید و با تبخیر دمایش را به محیط می دهد. هوای اتاق با گردش یک فن (در پنل داخلی که درون اتاق قرار دارد) وارد شده و بعد از عبور از بین سیم پیچهای اپراتور (که مبرد آنها را سرد کرده) از سمت دیگری به داخل اتاق می رود. این سیستم با وجود پیچیده بودنش روزانه بارها در داخل کولر کارش را تکرار می کند تا فضا خنک بماند. ایجاد مشکل یا کُندی در هر کجای فرایند ممکن است به خرابی کولر منجر شود.
این کولرها با چه گازی کار می کنند؟
کولرهای گازی بسته به نوع یا مدلشان معمولا با گاز شهری یا معمولی کار می کنند. عبارت «کولر گازسوز» که خیلی اوقات می شنویم برای همان کولرهای گازی به کار می رود که با گاز شهری کار می کنند. این کولرها که به نام کولر GHP هم معروف هستند از گازهایی مثل LPG، CNG و LNG استفاده می کنند و مصرف برق و انرژی را تا حدود زیادی پایین می آورند. کولرهای گازی شهری بیشتر اوقات قابلیت ایجاد سرما و گرما را به صورت همزمان دارند. یعنی تابستان ها می توانند هوای خنک را وارد فضای خانه کنند و زمستان ها هوای گرم و مطبوع را.
کولر گازی ضد انفجار
یکی از مدل های کولر گازی که احتمالا هنگام گشتن به دنبال کولر گازی مورد نیازتان در بازار با آن رو به رو شده اید کولر گازی یا «اسپلیت یونیت ضد انفجار» است. اما مگر فضاهای عادی چقدر امکان انفجار دارند؟ این مدل کولرها با کولرهای گازی عادی که در محیط های مختلف می بینید هیچ تفاوتی نداردند به جز در مواد اولیه و مکانیزم داخلی. در بعضی از محیط ها مثل کارخانه ها یا کارگاه هایی که با پارچه، بنزین یا مواد اولیه اشتعال زا سر و کار دارند تغییر دما و فشار ممکن است باعث ایجاد آتش سوزی در کولر شود. اسپلیت یونیت و کمپرسور ضد انفجار تفاوت این کولر با کولرهای عادی است. اسپلیت یونیت یا اواپریتور در داخل فضا (محیطی که ممکن است خطرناک باشد) قرار میگیرد و کمپرسور در بیرون. کولرهای گازی ضد انفجار در سه کلاس یا مدل 42 درجه، 52 درجه و 60 درجه ارائه می شوند تا با همه محیط ها سازگار باشند از محیط گرم در شهرهای گرمسیری گرفته تا شهرهای سردسیر و کارخانه هایی که دارای محیط و مواد اشتعال زا هستند.
مصرف انرژی کولر گازی
مصرف برق و انرژی در کولر گازی معمولا از کولر آبی بیشتر است و البته این کولرها توانایی بالاتری هم نسبت به مدل های آبی دارند (2000 وات در مقابل 500 وات). مصرف برق کولر گازی می تواند تا 5 برابر کولر آبی (در روزهای خیلی گرم و ساعات اوج مصرف) بالا برود. خیلی از افراد به خاطر صرفه جویی در هزینه ها کولر دست دوم می خرند. اما نباید فراموش کنیم که کولرهای مستهلک سه تا چهار برابرِ کولرهای نو برق مصرف می کنند و مبلغ قبض برقشان ممکن است خیلی غافلگیرکننده باشد. همچنین تعرفه های برق در شهرها با روش پلکانی محاسبه می شود و خانههای دارای کولر گازی در پله های بالای مصرف قرار می گیرند. اما راه هایی برای کاهش مصرف برق در این کولرها وجود دارد. مثلا این که هنگام خرید کولرهای دارای برچسب انرژی A یا B را انتخاب کنید حتی اگر قیمت بالاتری داشته باشند (این افزایش هزینه در مصرف انرژی خانه تان جبران خواهد شد). یا این که در مناطق دارای آب و هوای خیلی گرم کولر گازی استفاده نکنید. این کولرها در مناطق گرمسیری علاوه بر افزایش مصرف انرژی سرمادهی زیادی ندارند و معمولا خیلی هم عمر نمی کنند. از طرفی بهتر است درجه کولر را خیلی پایین نیاورید و به جای سرد کردن بیش از حد خانه وسایل گرمازایی مثل سماور، گاز یا لامپ ها را خاموش کنید.
آیا هزینه اقتصادی کولر گازی به صرفه است؟
اگر بخواهیم به صورت عمومی به این موضوع نگاه کنیم قبض برق یک خانه دارای کولر گازی بیشتر اوقات گران تر از یک خانه دارای کولر آبی خواهد بود. اما هم می توانید در روشن کردن آن احتیاط کنید (و مثلا ساعات خنک مثل شب یا صبح زود کولر روشن نکنید) و هم از نکاتی که در قسمت قبل گفتیم برای کم کردن مصرف برق استفاده کنید. علاوه بر این به صورت دوره ای باید کولر گازی را سرویس و در صورت نیاز منبع گاز آن را شارژ کرد. اگر فشار گاز کولر گازی بیشتر یا کمتر از میزان استاندارد باشد ممکن است کمپرسور کولر بسوزد و هزینه ای چند برابری روی دست شما بگذارد. هزینه سرویس به شهر محل زندگی و تنظیمات کولر بستگی دارد اما به صورت کلی می شود گفت که کولر گازی یا تهویه مطبوع پرهزینه تر از کولر آبی خواهد بود.
مشکلات رایج کولرهای گازی
برای خیلی از ما پیش آمده که دکمه کولر خانه مان را زده ایم و فهمیده ایم که کار نمی کند یا صداهای عجیبی می دهد. خاموش کردنِ کولر اولین واکنش بیشتر افراد در برابر این اتفاق هاست. اما تا وقتی که ندانیم دقیقا چه اتفاقی برای کولر گازی مان افتاده نمی توانیم به درستی و برای همیشه تعمیرش کنیم. این ها تعدادی از رایج ترین مشکلاتی هستند که معمولا برای کولرهای گازی پیش می آیند:
- آلودگی فیلتر هوا: تمیز کردن فیلتر هوا یکی از کارهایی است که معمولا در سرویس سالانه کولر انجام می شود و پشت گوش انداختنش می تواند عملکرد فیلتر را مختل کرده و به دیگر قطعات کولر شما هم آسیب بزند. علاوه بر تمیز کردن فیلتر این قطعه باید چند وقت یک بار عوض شود و بهتر است این کار را به یک تعمیرکار متخصص بسپارید.
- از دست رفتن قدرت خنککنندگی: ساده ترین وظیفه یک کولر گازی این است که فضای شما را خنک کند مگر نه؟ این وظیفه ساده همانطور که گفتیم حاصل یک فرایند نسبتا پیچیده است که چند مرحله دارد. اگر سرمایش کولر کاهش پیدا کند یعنی بخشی از این فرایند خوب کار نمی کند یا کل فرایند از کار افتاده است. بیشتر موارد کاهش سرمایش به دلیل نشتی گاز در قطعات داخلی کولر گازی است.
- خرابی برد: وقتی برد یا مدار الکتریکی دستگاه خراب باشد کولر به تکرر خاموش می شود یا حتی ممکن است به کل از کار بیفتد. برد همان قسمتی است که فرمان کار کردن و روشن شدن را به سیستم می دهد.
چند مدل کولر گازی ایرانی و خارجی
برای خرید کولر گازی مناسب خانه یا محل کارتان باید به بودجه شخصی و ویژگی های دستگاه مورد نیازتان دقت کنید. این روزها در بازار کولر گازی این مدل ها را بیشتر می شود پیدا کرد:
- تهویه (ایرانی): یکی از پرتنوع ترین برندهای ایرانی که کولرهای دارای اینورتر و فاقد آن را با قدرت ها و ظرفیت های مختلف به صورت دیواری و ایستاده و … تولید می کند. همین تنوع مدل به قیمت های برند کولر گازی تهویه هم تنوع زیادی بخشیده است.
- ایران رادیاتور (ایرانی): ایران رادیاتور تولیدکننده اسپلیت های دیواری باکیفیت با روتاری کم مصرفGMCC شرکت توشیبا است. این کولر پنج ظرفیت مختلف دارد و با تنوع قیمت های اقتصادی می تواند گزینه خوبی برای خریدهایی با بودجه متوسط باشد.
- اُجنرال (هندی): برند اجنرال با تولید کولرهای گازی با رده مصرف انرژی A++ توانسته لقب کم مصرف ترین کولر گازی را به خود اختصاص بدهد. همچنین بر خلاف بسیاری از کولرهای گازی قطعات موتور اجنرال سر و صدای زیادی تولید نمی کنند و می توان در محیط های دارای آب و هوای گرمسیری هم به خوبی از آن استفاده کرد.
- ال جی (کره جنوبی): برند شناخته شده ال جی با نسل اینورتر کولرهای گازی خود مصرف انرژی را تا 73% کاهش داد. این کولر گازی می تواند یک سیستم سرمایشی/ گرمایشی دائمی برای خانه یا محل کار شما باشد. مدل های ال جی متنوع هستند و معمولا نصب آن ها سریع و ساده انجام می شود.
- گری (چینی): قیمت مناسب در کنار کارکرد عالی کولر گازی برند گری را به یکی از پرطرفدارترین کولرها در بازار ایران تبدیل کرده. این برند مدل های متنوعی با قیمتهای مختلف دارد که همه آنها مصرف برق نسبتا کم و بدنه ای مستحکم دارند. علاوه بر این کولرهای گری معمولا کم حجم هستند و می توانید مطمئن باشید که در خانه تان فضای زیادی را اشغال نمی کنند.
کدام کولر را برای فضایمان بخریم؟
برای پاسخ دادن به این سؤال اول باید مشخص کنید که کولر را برای چه فضایی می خواهید؟ آیا قرار است فضای داخلی کارگاهتان در کارخانه را خنک کنید؟ در این صورت باید کولرهای صنعتی بخرید یا یک کولر گازی ضد انفجار با قدرت بالا انتخاب کنید. آیا می خواهید سالن پذیرایی خانه تان را در تابستان خنک نگه دارید؟ یک کولر گازی ال جی با مصرف انرژی متعادل گزینه خوبی برایتان خواهد بود (چون احتمالا در گرم ترین روزها قرار است ساعات زیادی روشن باشد). بهتر است قبل از خرید در مورد شیوه مصرف انرژی کولرتان هم تحقیق کنید. اسپلیت های اینورتر برق متناوب شهری (AC) را به جریان برق مستقیم (DC) تبدیل می کنند و همین باعث می شود کم مصرف تر باشند و محیط را هم پر از صدای موتور کولر نکنند (اتفاقی که در بعضی از کولرهای آبی می افتد). به خاطر همین قابلیت هاست که معمولا قیمت بالاتری هم دارند. کولرهای اسپلیت اینورتردار کمترین مصرف برق را دارند و گرید انرژی آن ها A یا A+ خواهد بود.
بنابراین اگر دغدغه مصرف انرژی و حفظ انرژی پایدار را دارید این ها برای شما انتخاب های مناسب تری خواهند بود. باید همیشه گوشه چشمی هم به بودجه ای که برای خرید کولر گازی در نظر گرفته اید داشته باشید. شاید مدل های خارجی گران قیمت تر از کولرهای گازی داخلی برایتان تمام شوند اما خیلی اوقات صرفه جویی و مصرف صحیح انرژی که با استفاده از آن ها در خانه اتفاق می افتد اختلاف قیمت را توجیه و حتی جبران می کند. کولر گازی یک وسیله مصرفی است و در خرید هر وسیله مصرفی باید طولانی مدت فکر کرد و مصرف را در آینده در نظر گرفت.