مشکل این است که این نگرانی و اضطراب بیماران بر روی تعهد آنها نسبت به مراجعه به دندانپزشکی و بهره گیری از مراقبت های لازم تأثیر می گذارد. اما به منظور کمک به بیماران برای کاهش استرس و اضطراب آنها چه کارهایی می توان انجام داد؟ اولین کاری که باید صورت بگیرد این است که عواملی که موجب ایجاد استرس و اضطراب در بیمار می شود شناسایی شوند. تغییر طراحی و دکوراسیون داخلی دندانپزشکی می تواند تا حد زیادی موجب کاهش فشارهای ناشی از استرس و هراس آنها شود.
چه چیزی موجب اضطراب و استرس میشود؟
هیچ اطلاعات قطعی وجود ندارد که علل اضطراب و استرس مربوط به دندان و دندانپزشکی را مشخص کند. اما برخی از مطالعات نشان داده اند که تجربه بد درگذشته و یا درمان دردناک می تواند از علل شایع در این مورد باشد. اما عوامل دیگری نیز وجود دارند که می توانند مزید بر علت شوند عواملی مانند احتمال درد طی یک فرآیند، عدم تأثیر بیهوشی، بوی بالای استریل و همچنین صدای مته دندانپزشکی. حتی ممکن است استرس و اضطراب برخی از بیماران از رفتار کارکنان درمانگاه ناشی شود برای مثال ممکن است این تصور را داشته باشند که دندانپزشکان و یا تکنسین ها وقت کافی برای پاسخ دادن به سؤالاتشان را ندارند.
ممکن است این مشکل به نظر ساده برسد اما حقیقت این است که اضطراب های مربوط به دندانپزشکی موجب می شوند که بیماران مراقبت ها و درمان خود را نادیده بگیرند و یا درمانی که در حال حاضر پیش گرفته اند را کنار بگذارند. با گذشت زمان این مشکلات دندانپزشکی کوچک می توانند وخیم شوند و در نهایت به درمان جدی و بسیار ناراحت کننده منجر شوند.
کاهش اضطراب و استرس
با اجرای تغییرات زیر در کلینیکهای دندانپزشکی می توان به کاهش اضطراب، ترس و استرس در بیماران کمک کرد.
تغییر بوی کلینیک
شاید کمترین چیزی که به عنوان عامل اضطراب به آن اندیشیده اید بو باشد. بوی استریلی که در بیشتر بیمارستان ها، مراکز درمانی و کلینیک های دندانپزشکی می پیچد موجب ترس و اضطراب در بیماران می شود. استفاده از رایحه های آرامش بخش مانند اسطوخودوس و پرتقال در کلینیک و اتاق های انتظار می تواند آرامش و راحتی را برای بیماران به ارمغان بیاورند تا قبل از شروع درمان از استرس آنها کاسته شود.
تغییر ظاهر کلینیک
تأثیر رنگ ها بر روان افراد در محیط قابل چشم پوشی نیست. هنگامی که درباره محیط های درمانی صحبت می کنیم این تأثیرات دو چندان می شوند لذا دقت در استفاده از رنگ های مناسب می تواند بسیار پررنگ شده و در کارایی بیشتر فضا بسیار مؤثر واقع شود. استفاده از رنگ های تسکین دهنده مانند آبی و سبز بر روی دیوار صندلی و مبلمان می تواند به ایجاد یک محیط دندانپزشکی آرام و راحت برای بیماران کمک شایانی کند. همچنین می توان تا حدودی از رنگ های گرم برای ایجاد صمیمیت و شادی در محیط بهره برد. قرار دادن یک گلدان یا یک تابلوی رنگی می تواند بسیار تأثیرگذار باشد. دیوارهای برهنه نیز خود می توانند موجب ایجاد اضطراب در بیماران شوند. بنابراین با استفاده از آثار هنری و یا روشهای مختلف دکور دیوار می توان آنها را تزئین کرد و فضایی صمیمی تر و راحت تر ایجاد کرد.
استفاده از عناصر طبیعی
استفاده از عناصر طبیعی داخل کلینیک می تواند اثری موثر بر اعصاب و روان بیماران داشته باشد یک نمای چوبی، مبلمان و وسایلی با بافت های طبیعی یا گیاهان آپارتمانی می تواند در کاهش اضطراب و ایجاد فضایی آرام کمک شایانی کند.
تاثیر نور در دندانپزشکی
همچنین نباید از اثر نور و منظره چشم پوشی کرد. نورهای سفید می توانند موجب دلمردگی و اضطراب شوند. وجود پنجره هایی که نور آفتاب را به اندازه کافی وارد ساختمان کنند در ایجاد گرما و راحتی فضا تأثیری فوق العاده دارند. فضاهای بسته بدون هیچ پنجره و دریچه ای خود می توانند تشدید کننده ترس و استرس باشند. حتی اگر طراحی کلینیک به گونه ای است که تمام فضاهای درمانی دسترسی به پنجره ندارند می توان از ترکیب نورهای سفید و زرد برای کاهش افسردگی نور سفید استفاده کرد.
تغییر صداهای کلینیک
همانطور که پیش تر هم گفته شد یکی از رایج ترین عوامل ایجاد استرس در بیماران دندانپزشکی صدای مته است. بنابراین کاهش این صدا تا حد امکان می تواند در کاهش استرس بیمار مؤثر باشد. برای اینکار متخصصین پیشنهاد می کنند که کمپرسورها و تمامی دستگاه ها و تجهیزات پر سر و صدای دندانپزشکی در یک منطقه جداگانه قرار داده شوند و در اتاق هیچ نشانی از آنها پیدا نشود. پخش یک موسیقی ملایم در پس زمینه و در اتاق انتظار هم می تواند از پخش گسترده این صداهای آزاردهنده در فضا جلوگیری کند ضمن آنکه خود موسیقی تأثیری آرامش بخش بر روی بیماران می گذارد.
تغییر نورهای تجهیزات پزشکی
همانطور که گفتیم عامل نور هم در استرس و یا آرامش بیماران نقش موثری دارد. علاوه بر نورهای محیطی نورهای دیگری هم هستند که در مراکز درمانی هنگام درمان بیمار به کار گرفته می شوند. به خصوص در کلینیک های دندانپزشکی از چراغ های مخصوصی جهت روشن کردن دهان و درنتیجه دید بهتر دندانپزشک برای انجام معاینات و درمان هایش استفاده می شود. این نور که به صورت مستقیم بر روی صورت بیماران می تابد می تواند موجب ناراحتی و استرس آنها شود به همین علت بهتر است هنگام کار با این تجهیزات دقت شود که نور فقط بر روی دندان ها بتابد. همچنین نور بسیار در اتاق هم می تواند خود موجب استرس و ناراحتی بیمار شود لذا بهتر است نورهای اضافه پس زمینه کاهش یابند.
تغییر حس و حال کلینیک
دکوراسیون داخلی فضا تأثیر مستقیمی بر روی احساسات افرادی که در آن فضا قرار می گیرند دارد. در مورد کلینیک های دندانپزشکی استفاده از مبلمان پاکیزه و راحت چه در اتاق های انتظار و چه در بخشهای عملیاتی به یک اندازه اهمیت دارد. استفاده از مبلمانی که قابلیت شست و شو دارند به پاکیزگی بیشتر وسایل کمک می کنند. مسلماً آلوده بودن فضای درمانی می تواند موجب ترس و اضطراب و همچنین بی اعتمادی در بیماران شود.
وجود وسایلی همچون تلویزیون و یا آکواریوم که می توانند موجب سرگرم شدن بیماران شوند نیز در طراحی داخلی کلینیک دندانپزشکی از اهمیت بالایی برخوردار است. این نوع وسایل با ایجاد حواس پرتی و جلب تمرکز بیماران بر عاملی غیر از درمان دندان هایشان موجب کاهش اضطراب آنها می شود.
تنظیم دمای محیط نیز می تواند به کاهش استرس بیماران کمک کند. یک فضای سرد می تواند موجب ترس بیشتر بیمار شود. در صورت لزوم می توان روکش یا پتوهای نازکی در اختیار آنان قرارداد و دما را برای آنها مناسب کرد تا از میران استرسشان کاسته شود.
ایجاد فضای کافی برای بیمار
بیماران نیاز دارند که در حین درمان فضای کافی داشته باشند. شلوغ کردن فضا با وسایل و تجهیزات پزشکی بسیار می تواند موجب نگرانی و استرس بیمار شود. به همین دلیل بهتر است از قفسه هایی برای قرار دادن وسایل و نظم بخشیدن به محیط استفاده کرد و فضای تنفس بیشتری را برای بیمار به وجود آورد.
همانطور که مطالعه کردید در این مقاله به بررسی عواملی مرتبط با دکوراسیون داخلی و محیطی کلینیک دندانپزشکی که می تواند تا حد زیادی به کاهش استرس بیماران کمک کند پرداختیم. هرچند عوامل دیگری چون زمان بندی صحیح و نوبت دهی منظم، رفتار کارکنان با بیماران و مواردی اینچنین می توانند به اعتماد و راحتی بیماران کمک کنند و از استرس آنها بکاهند. مسلماً هر چه زمان انتظار بیشتر شود بر اضطراب و استرس بیمار افزوده می شود و روند درمان او نیز سخت تر خواهد شد.